Zwrot prowizji za wcześniejszą spłatę kredytu

Każda osoba zaciągająca zobowiązanie finansowe jest zobligowana do jego terminowej spłaty. Czasem jednak udaje się skumulować potrzebne środki przed terminem. To świetna okazja, aby pozbyć się uciążliwych rat. Czy w takim przypadku można domagać się zwrotu pieniędzy?

Przy wcześniejszej spłacie zobowiązania należy pamiętać o swoich prawach, zwłaszcza o prawie do proporcjonalnego zwrotu kosztów.

Czy istnieje możliwość ubiegania się o takie odszkodowanie? Dowiesz się z poniższego artykułu. 

Czym jest wcześniejsza spłata kredytu?

Wcześniejsza spłata kredytu to sytuacja, gdy kredytobiorca zamyka zobowiązanie przed terminem określonym w umowie oraz harmonogramie spłat. Może to dotyczyć zarówno krótkoterminowych jak i długoterminowych zobowiązań rozłożonych na kilka lat. Choć z reguły nie jest konieczne powiadomienie banku o zamiarze wcześniejszej spłaty, warunki takiego rozwiązania często są określone w umowie i mogą wiązać się z dodatkowymi kosztami.

Zwrot prowizji – czy jest możliwy?

Prowizja bankowa jest kosztem, który znacząco wpływa na całkowity koszt kredytu. Jeszcze kilka lat temu prawo w tej sprawie nie było zbyt korzystne dla kredytobiorców. Banki zazwyczaj zwracały jedynie odsetki za niewykorzystany okres kredytu w przypadku wcześniejszej spłaty, prowizja zaś była nieodwracalnym kosztem stałym, niezależnie od tego, czy kredyt był spłacany zgodnie z harmonogramem czy wcześniej. Wiele banków wykorzystywało tę praktykę, oferując bardzo niskie oprocentowanie nominalne kredytu, ale większość kosztów 'ukrywała’ w prowizji, która była niepodważalna. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej dokonał istotnych zmian w tej sprawie w 2019 roku, orzekając jednoznacznie, że kredytobiorcy mają prawo do proporcjonalnego zwrotu wszystkich kosztów w przypadku wcześniejszej spłaty kredytu. W wyniku tego orzeczenia prowizja przestała być bezwzględnym kosztem banku.

Czy zwrot prowizji dotyczy tylko kredytów bankowych?

Zwrotu prowizji za wcześniejszą spłatę można oczekiwać nie tylko od instytucji bankowych. Przepisy ustanowione przez Trybunał Sprawiedliwości dotyczą także firm pożyczkowych i SKOK-ów. 

Zwrot prowizji – w przypadku jakich zobowiązań możemy liczyć na zwrot kosztów?

Zobowiązanie musi spełnić pewne wymogi formalne, aby można było ubiegać się o zwrot prowizji przy wcześniejszej spłacie. O jakich kryteriach mowa?

• umowa dotycząca zobowiązania zawarta została po 17 grudnia 2011 roku;
• zobowiązanie udzielone zostało na kwotę 255 550 zł lub niższą;
• zobowiązanie zostało zaciągnięte przez osobę fizyczną; 
• uzyskane środki nie były przeznaczone na prowadzenie działalności gospodarczej. 

Jak obliczyć zwrot prowizji?

Aby obliczyć wysokość kwoty do zwrotu, wystarczy sięgnąć po umowę i sprawdzić, jakie koszty zostały przewidziane oraz podzielić je przez liczbę dni, na które umowa została zawarta. Ważne jest również uwzględnienie różnicy pomiędzy datą spłaty określoną w umowie a rzeczywistą datą wcześniejszej spłaty zobowiązania. Koszty, które konsument musi pokryć, dotyczą czasu, przez który korzystał z pożyczonych środków. W przypadku niewykorzystanego czasu przysługuje mu zwrot.

Jak ubiegać się o zwrot prowizji?

Choć instytucje finansowe samodzielnie wyliczają kwotę zwrotu i powinny dokonać jej w terminie 14 dni, może się zdarzyć tak, że będzie konieczne sporządzenie konkretnego pisma. Co powinno być zawarte w takim dokumencie?

• nazwa instytucji, od której domagamy się zwrotu;
• dane osobowe kredytobiorcy;
• numer umowy kredytowej;
• należna kwota zwrotu;
• uzasadnienie zasadności zwrotu;
• numer konta bankowego, na które ma być dokonany zwrot. 

Ale czy bank może odrzucić taki wniosek? Zwrot prowizji bywa częstym tematem sporów na linii bank-kredytobiorca. Mimo dość jasnych przepisów nie wszystkie banki podchodzą tak entuzjastycznie do tego pomysłu. Na szczęście dla kredytobiorców, Rzecznik Finansowy, jak i UOKiK stoją po stronie ich stronie. W sytuacji problemów ze zwrotem, wystosować należy pismo reklamacyjne. Zdarza się, że rozwiązanie będzie musiało się odbyć na drodze sądowej.