Ubezpieczenie kredytu to popularna forma ochrony, którą banki często zabezpieczają swoje interesy, a kredytobiorcy są w stanie zyskać spokój finansowy. Często jednak nie zdajemy sobie sprawy, że w niektórych sytuacjach istnieje możliwość odzyskania części, czy nawet całości zapłaconej składki. W poniższym artykule wyjaśniam, kiedy i jak uzyskać zwrot ubezpieczenia kredytu, jakie zasady i przepisy Cię w tym wspierają, oraz co może wpływać na wysokość zwrotu.
Czym jest ubezpieczenie kredytu i dlaczego banki go wymagają?
Ubezpieczenie kredytu to dodatkowe zabezpieczenie finansowe, które ma chronić zarówno kredytobiorcę, jak i bank w razie wystąpienia nieprzewidzianych sytuacji życiowych, które mogłyby utrudnić lub uniemożliwić spłatę zaciągniętego długu. Choć w wielu przypadkach nie jest obowiązkowe, banki często je rekomendują, a nawet uzależniają od niego warunki kredytowe lub samą możliwość zaciągnięcia danego zobowiązania.
Co obejmuje ubezpieczenie kredytu?
Ubezpieczenie kredytu może przybierać różne formy, bowiem zakres ochrony i warunki polisy są zależne od banku i ubezpieczyciela. Najczęściej spotykane rodzaje ubezpieczeń przy kredytach to:
- Ubezpieczenie na życie – W przypadku śmierci kredytobiorcy, ubezpieczyciel spłaca pozostałą część kredytu, zamiast rodziny zmarłego.
- Ubezpieczenie od trwałej niezdolności do pracy lub inwalidztwa – Działa, gdy osoba nie może już generować przychodów w dotychczasowy sposób, a tym samym nie jest w stanie spłacać rat kredytowych.
- Ubezpieczenie nieruchomości (w przypadku kredytów hipotecznych) – Zapewnia ochronę zastawionej nieruchomości na wypadek szkód spowodowanych przez ogień, wodę, włamanie i inne zdarzenia losowe.
- Ubezpieczenie niskiego wkładu własnego (w przypadku kredytów hipotecznych) – Występuje w sytuacjach, gdy kredytobiorca nie posiada wystarczającego wkładu własnego, na przykład tylko 10% przy wymaganych 20%;
- Ubezpieczenie od utraty pracy – Jeśli kredytobiorca traci zatrudnienie nie z własnej winy, na przykład w wyniku zwolnienia grupowego, likwidacji stanowiska pracy lub redukcji etatów w firmie, ubezpieczyciel przez kilka miesięcy pokrywa raty kredytu.
Kiedy ubezpieczenie od utraty pracy może nie obowiązywać?
Jak już zdążyliśmy wspomnieć, ubezpieczanie od utraty pracy obowiązuje jedynie wtedy, gdy kredytobiorca utracił aktualne zatrudnienie nie z własnej winy. Dlatego istnieją przypadki, w których ubezpieczyciel nie pokrywa rat zaciągniętego kredytu, nawet wtedy, gdy kredytobiorca terminowo opłacał składki. Należą do nich:
- Zwolnienie z tytułu zaniedbania obowiązków zawodowych;
- Zwolnienie dyscyplinarne;
- Dobrowolna rezygnacja z pracy (wypowiedzenie umowy przez pracownika);
- Zakończenie umowy na czas określony;
- Praca na podstawie umowy cywilnoprawnej (umowa zlecenie, umowa o dzieło);
- Zatrudnienie u pracodawcy powiązanego z ubezpieczonym (rodzinna firma, własna działalność gospodarcza).
Zwrot składki przy kredycie hipotecznym
W przypadku wcześniejszej spłaty kredytu hipotecznego lub spłaty całości kredytu przed pierwotnym terminem, kredytobiorca również ma prawo ubiegać się o zwrot składki z tytułu ubezpieczenia. Dotyczy to sytuacji, w których następuje wygaśnięcie stosunku ubezpieczenia przed upływem okresu, na jaki została zawarta umowa. Zwrot obliczany jest proporcjonalnie do okresu niewykorzystanej ochrony i zazwyczaj wymaga złożenia odpowiedniego wniosku do banku.
Ogólnie rzecz biorąc, ubezpieczenie kredytowe to nie tylko sposób na zredukowanie ryzyka nieotrzymania pożyczonych środków kredytu, ale też dodatkowy przychód z tytułu udzielonego finansowania. Chociaż daje ono poczucie bezpieczeństwa w razie losowych sytuacji życiowych, wciąż stanowi jednak dodatkowy koszt danego kredytu.
Kiedy przysługuje zwrot ubezpieczenia kredytu – Najważniejsze przesłanki
Mimo że zwrot ubezpieczenia kredytu nie jest standardową praktyką stosowaną przez banki, istnieje kilka sytuacji, w których kredytobiorca ma pełne prawo ubiegać się o zwrot części lub całości zapłaconej składki. Należą do nich:
Wcześniejsza spłata danego zobowiązania
Jeśli spłacisz kredyt przed terminem, bank nie ma już obowiązku ochrony ubezpieczeniowej, ponieważ ryzyko związane z niespłaceniem kredytu przestaje istnieć. Wówczas kredytobiorca ma prawo do zwrotu części składki za niewykorzystany okres ubezpieczenia.
Rezygnacja z ubezpieczenia kredytu
W niektórych przypadkach możliwe jest wypowiedzenie umowy ubezpieczenia kredytu. Może to dotyczyć sytuacji, gdy kredytobiorca zdecyduje się na alternatywne zabezpieczenie lub spełni inne warunki umożliwiające rezygnację z polisy. Pamiętajmy jednak, że rezygnacja z ubezpieczenia nie jest możliwa w przypadku każdego rodzaju kredytowania. Niektóre banki nakładają bowiem na swoje produkty obowiązkowe ubezpieczenie, z którego rezygnacja może skutkować podwyższeniem marży kredytu lub nawet brakiem możliwości kontynuowania umowy na dotychczasowych warunkach.
W wielu przypadkach rezygnacja wymaga także złożenia przez ubezpieczającego oświadczenia woli w odpowiedniej formie, co stanowi formalny warunek zakończenia ochrony.
Rozwiązanie umowy kredytu przez bank
W sytuacji, gdy bank postanowi rozwiązać z Tobą umowę kredytu, ma on obowiązek zwrócić koszty ubezpieczenia za okres, w którym ochrona ubezpieczeniowa nie była już świadczona.
Rozwiązanie umowy kredytowej przez bank, na przykład z powodu nieterminowej spłaty, wypowiedzenia umowy lub windykacji oznacza, że ubezpieczenie powiązane z kredytem również wygasa. Zgodnie z przepisami, ubezpieczającemu przysługuje zwrot składki za okres, w którym ochrona ubezpieczeniowa nie była świadczona, niezależnie od przyczyny zakończenia umowy kredytowej.
Naliczanie ubezpieczenia w sposób niezgodny z warunkami umowy
Jeśli ubezpieczenie zostało narzucone przez bank bez wyraźnej zgody klienta lub bez przedstawienia szczegółowych warunków polisy, można powołać się na naruszenie obowiązku informacyjnego. W takiej sytuacji kredytobiorca może dochodzić zwrotu składki i innych kosztów kredytowych.
Jak obliczyć zwrot ubezpieczenia kredytu?
Obliczenie wysokości zwrotu ubezpieczenia kredytu zależy przede wszystkim od tego, w jaki sposób została opłacona składka oraz kiedy zakończyła się ochrona ubezpieczeniowa. Najczęściej spotykaną sytuacją jest jednorazowa składka zapłacona z góry na cały okres trwania kredytu, na przykład 2000 zł na 60 miesięcy. Jeśli kredyt zostanie spłacony wcześniej, na przykład po 24 miesiącach, wówczas pozostałe 36 miesięcy ochrony nie jest już potrzebne. W takim przypadku można ubiegać się o zwrot niewykorzystanej części składki.
Aby obliczyć zwrot, wystarczy zastosować prosty wzór: (niewykorzystany okres / cały okres ochrony) razy wartość składki. W podanym przykładzie będzie to (36/60) × 2000 zł, czyli 1200 zł zwrotu. Warto jednak pamiętać, że bank lub ubezpieczyciel może potrącić pewne koszty administracyjne lub manipulacyjne.
Okres kredytowania a wysokość przysługującego zwrotu
Wysokość zwrotu składki z tytułu umowy ubezpieczenia kredytu zależy w dużej mierze od momentu całkowitej spłaty kredytu oraz długości okresu niewykorzystanej ochrony ubezpieczeniowej. Im wcześniej kredytobiorca ureguluje zobowiązanie, tym większa część opłaconej składki może podlegać zwrotowi, ponieważ ochrona przestaje obowiązywać przed upływem pierwotnie założonego terminu.
Kluczowe znaczenie mają jednak zapisy zawarte w ogólnych warunkach ubezpieczenia, które mogą precyzować zasady rozliczeń oraz ewentualne potrącenia administracyjne. Warto zatem każdorazowo zapoznać się z treścią umowy ubezpieczenia kredytu, aby mieć świadomość, w jakim zakresie i na jakich zasadach przysługuje zwrot niewykorzystanej części składki.
Jak uzyskać zwrot ubezpieczenia kredytu?
Jeśli składka była opłacana w ratach razem z kredytem, zwrot może być trudniejszy do obliczenia, bo część rat może obejmować już wykorzystaną ochronę. Jeśli natomiast składka była finansowana z kredytu, czyli doliczona do pożyczonej kwoty, zwrot następuje zazwyczaj bezpośrednio na poczet zmniejszenia kapitału. W każdym przypadku, by odzyskać składkę, należy złożyć odpowiedni wniosek, najlepiej pisemny lub przez system bankowości elektronicznej do banku lub bezpośrednio do ubezpieczyciela. Potrzebne będą dane dotyczące umowy kredytowej, data wcześniejszej spłaty lub rozwiązania umowy oraz informacja o rodzaju i okresie ubezpieczenia.
Rola umowy kredytowej i umowy kredytu w procesie zwrotu
Umowa kredytu i dokumentacja ubezpieczeniowa odgrywają kluczową rolę w procesie zwrotu składki, bo to one określają, kto jest stroną polisy, na jakich zasadach została zawarta i czy możliwy jest zwrot. Z umowy kredytowej wynika, czy ubezpieczenie było obowiązkowe, jak była opłacona składka – jednorazowo, w ratach lub w kosztach kredytu oraz jakie skutki niesie rezygnacja.
Umowa ubezpieczenia z kolei określa okres ochrony, warunki jej zakończenia i zasady zwrotu. Jeśli bank zawarł polisę w imieniu klienta, to on odpowiada za ewentualny zwrot przy wcześniejszej spłacie lub wypowiedzeniu umowy. Jeśli działał tylko jako pośrednik, wniosek składa się bezpośrednio do ubezpieczyciela. Bez znajomości tych zapisów trudno skutecznie dochodzić zwrotu.
Jak postępować w sytuacji, gdy ubezpieczenie było naliczane niezgodnie z prawem?
Jeżeli ubezpieczenie naszego kredytu zostało naliczone niezgodnie z prawem, na przykład bez naszej wyraźnej zgody, bez możliwości rezygnacji, bez przekazania szczegółowych warunków polisy lub w sposób nieprzejrzysty, mamy prawo domagać się zwrotu składki, a nawet zakwestionować całą konstrukcję kosztów kredytu. W takiej sytuacji dobrze jest skontaktować się ze specjalistami z firmy Linfi, którzy są w stanie dokonać dogłębnej analizy naszej umowy kredytowej oraz dokumentacji ubezpieczeniowej, aby ocenić, czy doszło do naruszenia naszych praw jako konsumenta.
Specjaliści pomogą przygotować odpowiednie pisma, reklamację do banku lub ubezpieczyciela, a w razie potrzeby wskażą dalsze kroki prawne, takie jak zgłoszenie sprawy do Rzecznika Finansowego czy podjęcie działań sądowych. Dzięki temu mamy większą szansę na odzyskanie nienależnie pobranych składek oraz ochronę przed nieuczciwymi praktykami finansowymi.
Błędy informacyjne w umowie kredytowej – Dlaczego warto zaufać specjalistom?
W sytuacji, gdy dana instytucja finansowa naruszała obowiązki informacyjne wynikające z ustawy o kredycie konsumenckim, kredytobiorca ma prawo ubiegać się o zastosowanie sankcji kredytu darmowego (SKD). To rodzaj postępowania prawnego, powołanego w myśl zabezpieczenia konsumentów przed niepoprawnymi praktykami banków i instytucji finansowych. SKD umożliwia kredytobiorcy spłacenie jedynie pożyczonego kapitału – bez odsetek, prowizji i innych opłat dodatkowych, gdy warunki informacyjne kredytu faktycznie zostały naruszone.
Kiedy można ubiegać się o zastosowanie SKD?
- Brak informacji o całkowitej kwocie do spłaty;
- Niepoprawnie naliczone koszty Rzeczywistej Rocznej Stopy Oprocentowania (RRSO);
- Niejasne lub niepełne zasady spłaty rat;
- Brak terminu i zasad odstąpienia od umowy;
- Brak informacji o wszystkich kosztach związanych z kredytem (prowizjach, opłatach przygotowawczych, kosztach ubezpieczenia);
- Brak obowiązkowych danych identyfikujących obie strony umowy.
Pamiętajmy jednak, że złożenie wniosku o SKD może nastąpić jedynie w trakcie trwania danego kredytowania lub maksymalnie do roku od momentu zrealizowania umowy. Po tym czasie zastosowanie sankcji kredytu darmowego nie będzie już możliwe.
Warto podkreślić, że SKD, choć może przynieść wymierne korzyści w postaci zwrotu określonych środków kredytowych, zwykle wymaga ówczesnego przygotowania, odpowiedniej wiedzy, skorzystania z pomocy specjalistów, a w razie potrzeby także skierowywania sprawy do sądu. W związku z tym, doradcy z Linfi są w stanie już na starcie wypłacić klientowi część środków otrzymanych w ramach SKD, na poczet uzyskania możliwości do samodzielnego egzekwowania praw kredytobiorcy w sądzie. Jest więc to opcja dla osób, którym zależy na ekspresowym dostępnie do gotówki oraz zdjęciem z siebie stresu związanego z postępowaniem sądowym, które nierzadko może potrwać nawet kilka lat.
Potrzebujesz profesjonalnej porady doradcy finansowego? Wypełnij nasz formularz kontaktowy! Zapewniamy darmową analizę umowy kredytowej, indywidualne podejście do sprawy i wsparcie na każdym etapie współpracy.
Zwrot ubezpieczenia kredytu – Najczęściej zadawane pytania
Ubezpieczenie kredytu to rodzaj zabezpieczenia na wypadek sytuacji, gdy konsument ze względu na losowe sytuacje życiowe, nie jest w stanie pokryć rat zaciągniętego kredytu. Współcześni ubezpieczyciele oferują różnego rodzaju pakiety, takie jak ubezpieczenia na wypadek utraty pracy, niezdolności do dalszej pracy zawodowej, nieoczekiwanych zdarzeń życiowych, czy też śmierci kredytobiorcy, co sprawia, że rodzina nie musi spłacać rat kredytu, który nie został jeszcze uregulowany.
Zwrot kosztów ubezpieczenia, choć możliwy, może nastąpić jedynie w kilku określonych przypadkach, takich jak dobrowolne odstąpienia od umowy ubezpieczenia, często ze względu znalezienie korzystniejszej oferty ubezpieczeniowej, spłata kredytu przed terminem określonym w umowie bądź wypowiedzenie umowy kredytu przez bank.
Odpowiedź brzmi; tak. Z faktu, że wraz z wcześniejszą spłatą całkowitego kosztu kredytu, ochrona przestaje obowiązywać szybciej niż w przypadku wygaśnięcia stosunku ubezpieczenia z tytułu zawartej umowy, możliwe jest ubieganie się o zwrot składki ubezpieczenia kredytu, która nie została wykorzystana.
W przypadku, gdy bank wypowiada umowę kredytu z powodu zaległości w spłacie, wielu kredytobiorców zakłada, że nie mają już prawa do żadnych rozliczeń z tytułu zawartego ubezpieczenia. Tymczasem zwrot ubezpieczenia kredytu przysługuje również w sytuacji, gdy ochrona ubezpieczeniowa wygasa przed terminem wskazanym w umowie, a składka została opłacona z góry. W takim przypadku możliwe jest odzyskanie części niewykorzystanej składki, pod warunkiem, że świadczenie ochrony faktycznie się zakończyło. Ostateczna decyzja zależy jednak od zapisów w dokumentach ubezpieczeniowych oraz od sposobu rozliczenia umowy przez bank i ubezpieczyciela.
Zamierzasz wypowiedzieć umowę polisy ubezpieczeniowej? Już teraz skontaktuj się z doradcami z Linfi i zyskaj profesjonalną pomoc!
